Lambaları tanıyalım:

Kolleksiyoncu, antikacı ve küratörler, her şeyden önce bir lambanın yakıtını tayin etmekle işe başlamalıdır.
Teknik bilgilerin pek yaygın olmaması nedeniyle birçok lamba yanlış yakıtlarla isimlendirilir ve tarihleri de
hatalı olarak tespit edilir.

Kullanıcının güvenliği, lambanın en iyi şekilde çalışması ve estetiğinin ahengi için,
rastladığımız en yaygın hataları ele alalım:

Değişik lamba tipleri:

Sıvı yakıtla çalışan lambaların çoğu aslı araştırılmadan "gaz lambası" olarak tanımlanır.
Bu hatalara ciddi kitaplarda, dergilerde ve açık arttırma sitelerinde de rastlanır.

CarcelModerateur   Titus Pigeon
Bitkisel yağ lambaları Benzin veya ispirto lambası Benzin lambası
MinisOpale bleu
Havagazı lambaları Gazyağı (veya kısaca "gaz") lambaları

Bir lambanın yakıtı nasıl tayin edilir:

Bir lambanın hangi yakıt için tasarlandığını tesbit etmek için bu işle ilgili bilgiye sahip olmak gerekir. Bu bilgi ya tecrübeyle, ya da kitaplardan elde edilebilir. Günümüzde dünya çapında yaygınlaşmış olan Internette de gereken bilgiyi bulabiliriz, fakat burada, kitaplarda da olduğu gibi yabancı dil bilmekte fayda vardır. Ve unutmayalım: kitapları ve Internet sayfalarını yazanlar da insandır ve yanılabilir...

Türkiye'de en yaygın olan ve tanımı en kolay lambalar gazyağı lambalarıdır. Bunlara dış görünüşüyle benzeyen bitkisel yağ lambalarını da bek'lerinden tanıyabiliriz. İspirto ve benzin lambalarını tanımak daha zordur. Havagazı lambaları ise genellikle hazneleri olmadığından daha kolayca tanınabilir. Sitemizde bu yakıtların her birine havagazı, gazyağı, bitkisel yağ, ispirto ve benzin lambaları olmak üzere özel bir sayfa ayırdık. Bu sayfalarda lambaların genel görünüşleri, bek'leri, gereken şişe ve fitil gibi aksesuarları ve de kullanım bilgileri ele alınacaktır.

En çok rastlanan teşhis hatası, bitkisel yağ lambalarına "gaz lambası" denilmesi. Bu konuda daha açık bir karşılaştırma yapalım.

Bitkisel yağ:

1830'larda bulunan ve 1920'lere kadar piyasadan kalkmayan moderatör tipi lamba.  Dıştaki kılıf, konserve kutusuna benzer asıl hazneyi içerir. Bu haznede bir yay, meşin bir piston ve dişliler var. Bütün bu mekanizma yağın içinde bulunur.

Bitkisel yağ lambalarının sökülmesi, yani içinin boşaltılması ve temizlenmesi, bir uzman işi. Tamirine gelince, günümüzde içinden çıkabilenler çok ender...

Moderatör tipi bitkisel yağ lambası

Bitkisel yağ:

1800 yılında Carcel (karsel) tarafından icadedilen bir lamba tipi.

Yağı fitile kadar yükseltmeye yarayan pompa, bir saat mekanizmasına benzeyen bir motör sayesinde çalışıyor. Lambanın genel görünüşünde dikkatimizi çeken ve doğru teşhiste bulunmamızı kolaylaştıran alttaki anahtar deliği.

Pompanın değişik çeşitleri: pistonlu ya da körüklü.Tek veya çift pompalıları oluyor.

Carcel tipi bitkisel yağ lambası

Gazyağı:

Gazyağı lambalarının nispeten daha basit yapısı sağdaki resimlerde göze çarpıyor.

Bek'ler kolayca hazneden ayrılabilecek şekilde diş bağlantılı.

Gazyağı lambaları  Gazyağı lambası Gazyağı lambası
***Dikkat***
Uçucu yakıtların kullanımı tehlikeli olabilir.
Bir lambayı yakmadan önce kullanmak istediğinız yakıtın kalitesini ve bu araçta kullanıma elverişli olup olmadığını kontrol ediniz.
Bu site ve yazarı, hatalı yakıt ve hatalı kullanımdan veya dikkatsizlikten oluşan kaza ve zararlardan sorumlu tutulamaz.
Kendinizden ve lambayla yakıt arasındaki uyumdan emin değilseniz lambanızı yakmamak, riski göze almaktan iyidir.

[Türkçe anasayfa]
[Gazyağı lambaları]
[Havagazı lambaları]
[Bitkisel yağ lambaları]
[Benzin ve ispirto lambaları]

[Sözlük]

[Bağlantılar]